Safranlı kahvenin mucidi Semih Yıldırım İle çok keyifli bir röportaj gerçekleştirdik. Türkiye’nin ilk kahve müzesinden kendi keşfi olan safranlı kahveye, Kapadokya da faaliyete başlayan yeni kahve müzesinden günümüz ve geçmişimizde ki Türk kahvesine kadar bir çok konuya değindik sözü çok uzatmadan röportajımıza geçelim. Keyifli okumalar…
Semih Yıldırım Kimdir?
Yaşayan tarihi şehir Safranboluluyum. Eğitim hayatımı Karabük ilinde tamamladım. Yüksek öğrenimimi Anadolu Üniversitesi halkla ilişkiler bölümünde tamamladıktan sonra ticari hayata başladım. Gıda firmalarında satış pazarlama üzerine yöneticilik yaptım. 2002 yılından itibaren Türk kahvesi ekipmanları üzerine koleksiyonerlik yapmaya başladım.
Türk kahvesi vazgeçilmez olarak hayatımda önemli bir yer edindi ve Türk kahvesi üretimine başladım. Türkiye’de bir ilk olarak Safranbolu ya da adını veren dünyanın en pahalı baharatı safrandan kahve yaparak Türk kahvesi severlerin beğenisine sunduk. Safranlı kahvemiz çok ilgi gördü ve şu anda hem Türkiye’de hem de yurtdışında satışlarımız devam etmekte.
Safranbolu Kahve Müzesinden Bahseder Misiniz?
Türk kahvesi kahve tarihinde çok önemli bir yere sahiptir. Dünya insanı kahveyle Osmanlı Dönemi’nde Türkler aracılığıyla tanışmıştır. Kendine has demleme yöntemi ve kültürüyle asırlardır dünya insanın tükettiği Türk kahvesinin gelişiminde önemli rol oynayan birçok ekipman üretilmiştir.
Biz de bu ekipmanları yıllardır gittiğimiz şehirlerden toplayarak bir koleksiyon oluşturduk. Zaman içerisinde yaptığımız araştırmalar çerçevesinde dünyanın farklı ülkelerinde kendi kahve kültürlerini anlatan müzeler olduğunu gördük. Biz de Türk kahvesinin müzesi neden olmasın diyerek yola çıktık.
Yıllardır birikimimiz olan kahve koleksiyonumuzu UNESCO’nun dünya miras listesinde olan yaşayan Osmanlı kenti Safranbolu’da 2019 yılında bir konak altında faaliyete geçirdik.2021 yılında da gösterilen yoğun ilginin neticesinde 400 yıllık bir kervansaray olan Cincihan’a taşınarak daha geniş bir alanda kahve severlere hizmet vermeye devam ediyoruz.
Müzede En İlgi Çekici Bölüm Nedir?
Müzede çekirdekten fincana bütün ekipmanlar mevcut. Önemli şahsiyetlere ait fincanlar, cezveler ve kahve ekipmanları var. İlk kahve kavurma makinelerinden el emeği fincan zarflarına, dibeklere ve değirmenlere kadar çok özel eserleri sergiliyoruz.
Safranlı Kahve Fikri Nasıl Ortaya Çıktı?
Türkiye’de safranlı kahve, en önemli üretim merkezlerinden olan Safranbolu ili gibi ismini de safrandan almıştır. Osmanlı döneminin en önemli ticaret merkezlerinden olan Safranbolu, safranın üretimi ile de öne çıkmıştır.
Bizde Safranbolu’yla özdeşleşen safranı kullanarak lokumunun yanına kahve yapmayı istedik ve yaptığımız araştırmalar sonucunda Türkiye’de ilk olarak safranlı kahveyi ürettik.
Bizden sonra taklitlerimiz çıkmış olsa da kahve severlerin büyük ilgisi ile her geçen gün üretim kapasitemizi artırmaya devam ediyoruz.
Yalancı Kahvelerden Bahseder Misiniz?
Kahve, Türk insanın 1940’lı yıllara kadar en fazla tükettiği içecektir. Hatta Türkler tarafından tüketilen tek içecektir desek daha doğru olur. Ancak ülkemizde yetişmediğinden dolayı bazı dönemlerde kahve bulunamamıştır.
İnsanlar da kahve isteklerini farklı ürünlerle gidermek için kahve gibi kavurarak ve öğüterek cezvelerde pişirip tüketmişlerdir. Nohut, çörekotu, badem, arpa gibi birçok ürün bu şekilde işlem gördükten sonra kahve olarak tüketilmiştir.
Biz de kahve müzelerimizde kahve içmek isteyen ziyaretçilerimize, menülerimizde bu çeşitlere yer vererek farklı deneyimler sağlamalarına vesile oluyoruz.
Yakın Zamanda Kapadokya’da Faaliyete Başlayan Kahve Müzesinden Bahseder Misiniz?
Kültür turizminin ülkemizdeki en önemli merkezlerinden olan Kapadokya’da yine Türkiye’de farklı konseptiyle öne çıkan ülkemizin en özel otellerinden biri olan Ajwa Otel içerisinde sanat çarşısı olarak inşa edilen binada faaliyete başladık.
Kapadokya dünya insanının tercih ettiği önemli bir destinasyon. Biz de kahve müzesinin burada olması gerektiğini düşünerek ikinci müzemizi burada hayata geçirdik. İstanbul hedefimizi de en kısa sürede hayata geçirmek üzere çalışmalara devam ediyoruz.
Günümüz Kahve Dünyası Hakkında Düşünceleriniz Nedir?
Kahve dünyası inanılmaz bir hızla büyümeye devam ediyor. Birçok firma kahve üzerine ciddi yatırımlar yapmaya başladı. Ancak biz işin Türk kahvesi tarafındayız.
Türk kahvesini daha fazla tüketilen bir noktaya getirmek adına faaliyetlerimize devam ediyoruz. Her damağa uygun Türk kahvesi üretmek misyonumuzla kahve dünyasında iyi bir yer edinmek en büyük hedefimiz.
Ülkemizdeki Kahve Tüketimi Hakkında Düşünceleriniz Nedir?
Ülkemizde kahve tüketimi her geçen gün aratarak devam ediyor. Bizi sevindiren kısmı ise insanlarımız daha bilinçli ve daha nitelikli kahve konusunda daha da bilinçlendi. Biz de bu anlamda Türk kahvesinde kullanılan Brezilya Rio Minas çekirdeğinin dışına çıkarak daha nitelikli çekirdeklerden Türk kahveleri yapıyoruz.
Bu konuda müzemizin koordinatörü de olan, Türk kahvesi için Türkiye’de önemli bir isim olan Atilla Narin ile başladığımız bu projemiz her geçen gün fazlasıyla ilgi görmeye devam ediyor.
Şu anda müzemizde ona yakın dünya ülkelerinin çekirdeklerinden Türk kahvesi yapıyoruz.
Kahve Kültürümüzün Tanıtımı Noktasında Düşünceleriniz Ve Tavsiyeleriniz Nedir?
Kahve kültürü denince akla ilk gelen kahvedir Türk kahvesi. Bunu sadece biz söylemiyoruz. UNESCO, 2013 yılında Türk kahvesini somut olmayan kültürel miras listesine aldı. Kültürel miras listesine baktığımızda dünya genelinde içecek kategorisinde sadece Türk kahvesinin yer aldığını görmek mümkündür.
Bu değerimizi doğru bir şekilde tanıtıp anlatmamız bizim için yeterli olacaktır. Müzelerimize gelen yerli ve yabancı turistler inanılmaz derecede ilgi gösteriyorlar. Türk kahvesi, yanında ikram edilen lokum ve şerbet sunumuyla çok asil bir içecektir.
Benim isteğim ise Türk kahvesini menülerinde bulunduran kafe ve restaurant gibi işletmelerimizin özellikle sunumlarına da çok önem vermeleri. Sosyal medya çağında milyonlarca insan kahve paylaşımlarını çok önemsiyor. Bizde Türk kahvesini diğerlerinden ayıran en önemli özelliğimiz, asil fincanlarımız ve sunumuzla öne çıkmamızdır.
Türk Kahvesi Sadece Bir İçecekten İbaret Değildir!
Bana göre Türk kahvesi sadece bir içecekten ibaret değildir. Üzerine şiirler kitaplar yazılmış, hayatımızın en önemli anlarında hep başköşede olmuş bir değerdir. Bu önemli değerimizi her platformda öne çıkaralım.
Değerli büyüğüm Arzum yönetim kurulu başkanı ve aynı zamanda Türk kahvesi kültür ve araştırmalar derneği yönetim kurulu üyesi Murat Kolbaşı‘nın bir projesi olan Türk kahvesinin dünyada daha çok tüketilmesini amaçlayan kampanyasından bahsetmek isterim. Murat Bey yurtdışına çıkan her Türk insanına “Dünyanın neresine giderseniz gidin gittiğiniz restaurant, kafe ve otelde size ne içersiniz diye sorulduğunda Türk kahvesi isteyin” diyor.
O işletmede olsun olmasın her istendiğinde akılda kalacak ve ne kadar çok talep edilirse menülerine o kadar ekleme ihtiyacı duyacaklarını düşünüyoruz.
Bu vesile ile projenizde yer almaktan onur duydum. İlgi ve alakanıza teşekkür ediyorum. Son sözüm bir Türk kahvesi yapın kendinize ve daha sonra sadece keyfini çıkarın.
