Liberica Kahvesi Nedir? Coffea cinsi altında tanımlanmış 120’den fazla tür bulunmaktadır. Üreticiler, tüccarlar, kavurmacılar, baristalar ve tüketiciler ağırlıklı olarak bunlardan ikisine aşinadırlar: Arabica ve robusta.
Ancak bu ikisinden sonra ağırlıklı olarak Güneydoğu Asya’da yetişen üçüncü bir tür daha vardır: Coffea liberica. Bugün Malezya ve Filipinler’de yetiştirilen Coffea cinsinin ana türüdür.
Peki, liberica nereden geliyor? Tadı nasıl? Ve daha popüler olacak mı? Bu soruları yanıtlamak ve daha fazlasını öğrenmek okumaya devam edin.
Liberica Kahvesinin Kökeni?
Liberica, Liberya, Batı Afrika kökenlidir. Ancak günümüzde en çok Güneydoğu Asya’da, yani Filipinler, Endonezya ve Malezya’da yetiştirilmekte ve tüketilmektedir. Yalnızca Filipinlerde, yetiştirilen tüm kahvelerin %70’inden fazlasını liberica oluşturur.
Liberya’dan Etiyopya’ya gitmiş olabilir ve orada Orta Doğu’ya gitmiş ve dolayısıyla Güneydoğu Asya’ya yayılmış olabilir. [O zamanlar Müslüman insanlar genellikle] dini nedenlerle Malezya’ya gidiyorlardı.
Sömürgecilerin, yerleştiklerinde Güneydoğu Asya’ya yanlarında liberica bitkileri getirmiş olmaları da muhtemeldir. “Güneydoğu Asya’nın çoğu ya Fransızlar, Hollandalılar ya da İspanyollar tarafından işgal edildi. Bu Avrupalı sömürgeciler yanlarında kahve getirirdi, bu da daha sonra Güneydoğu Asya’nın çoğunun kahve içme alışkanlıklarını etkiledi.
Liberica’nın Güneydoğu Asya’ya nasıl ulaştığına dair ayrıntılar tartışmalı olsa da, araştırmalar 19. yüzyılın sonlarında popülaritesinde büyük bir artış olduğunu gösteriyor.
Bunun nedeni, 1890 yılı civarında, kahve yaprağı pası salgınının dünyadaki tüm Arabica bitkilerinin %90’ından fazlasını süpürmesidir. Daha sonra, hastalık ve zararlılara karşı dayanıklılık birçok üretici için yüksek bir öncelik haline geldi.
Birçok üretici bu dönemde robustaya geçiş yaparken, Filipinler’deki üreticiler bunun yerine liberica dikmeye teşvik edildi. Bunun nedeni, liberica bitkisinin kahve yaprağı pasına karşı çok daha dayanıklı olması ve ayrıca daha yüksek sıcaklıklarda ve daha düşük rakımlarda Arabica’dan daha kolay yetiştirilebilmesidir. Ayrıca, zararlılar, belirgin şekilde daha sıkı oldukları için liberica kirazlarının kabuğuna nüfuz etmeyi daha zor buluyordu.
Filipinler’den diğer Güneydoğu Asya ülkelerine yakınlık ve kolay seyahat, türlerin hızla yayılması anlamına geliyordu. Filipinler, Malezya ve Endonezya’dan sadece bir tekne yolculuğu uzaklıktadır. Kahve ve baharatlar, büyük gemilere ihtiyaç olmadan ülkeden ülkeye taşınabilir.
Liberica Kahvesi Özellikleri
Bugün, liberica tropikal Afrika’da yabani olarak yetişebilmektedir.
Sarı renkli olgun kirazlar ve pembe olmak üzere olgunlaşan kirazlar üreten doğal bir Liberica mutasyonunu burada görebilirsiniz.
Liberica ağaçları dikildikten beş yıl sonra kiraz vermeye başlar. Bazı ağaçların yüksekliği 17 metreye kadar çıkıyor – bu da kiraz toplamayı zorlaştırabilir.
Yapraklar ve kirazlar ayrıca Arabica ve robusta bitkilerininkinden belirgin şekilde daha büyüktür. Liberica yaprakları 30 santimetre genişliğe kadar büyüyebilir ve türün kirazları olgunlaştığında diğer ikisinin neredeyse iki katı büyüklüğünde olabilir.
Ayrıca, liberica için kağıt hamuru/parşömen oranı, hem Arabica hem de robusta için 40:60 oranına kıyasla yaklaşık 60:40’tır. Bu sadece liberica kirazlarının kuruma süresini uzatmakla kalmaz, aynı zamanda tadı da etkiler. Liberica doğal olarak kuruduğunda çok fazla posa ve mayaya sahip olduğundan, meyvemsi bir tada sahiptir.
Doğal olarak işlenmiş liberica, bu narin jackfruit notalarını üretme eğilimindeyken, yıkanmış işleme daha fazla narenciye ve çiçek aroması veya hatta çikolata gibi daha “geleneksel” aroma notları ile sonuçlanır.
Bunun ötesinde, liberica’nın diğer dikkate değer lezzet özellikleri arasında kalıcı bir ağız hissi ve tutarlı bir tatlılık bulunur – liberica genellikle Arabica’dan daha tatlı olarak tanımlanır. Bunun nedeni, liberica tohumlarının daha gözenekli olması olabilir; bu, fasulyelerin nihayetinde müsilajdan daha fazla şeker emdiği anlamına gelir.
Günümüzde Liberica Kahvesi
Yaklaşık 20 yıl önce, liberica küresel kahve pazarında daha az yerleşik bir varlıktı ve çoğunlukla emtia sınıfı hazır kahvede kullanılıyordu.
Liberica, robusta ile karıştırıldı çünkü çiftçilerin alıcısı yoktu. Çoğu zaman, bu karışımı Nestle gibi çözünür kahve üreticilerine veya genellikle robusta satın alanlara satarlardı.
Ayrıca, Arabica’yı Güneydoğu Asya’nın bazı bölgelerine (Malezya ve Filipinler) ithal etmek pahalı olabilir. Liberica yerel olarak yetiştirildiğinden, genellikle kolayca temin edilebilir ve çok daha uygun maliyetlidir.
Bugün liberica, Güneydoğu Asya pazarında sağlam bir konuma sahiptir. bunun kısmen dinin yarattığı talepten kaynaklanabileceğini belirtiliyor. Malezya ve Endonezya büyük ölçüde Müslüman ülkelerdir. Duadan sonra kahve içmek genellikle rutinin bir parçasıdır.
Ayrıca, Orta Doğu’da Liberica da çok talep görüyor. Meyvemsi bir tat profiline sahiptir ve neredeyse çay gibi hafifçe demlenir… Genellikle ikindi çayı olarak hurma ile içilir. Daha uzaklarda, liberica da geleneksel olarak kalıcı bir bitiş sağlamak için karışımlarda kullanılmıştır.
Liberica Kahvesi Gelecekte Hangi Konumda Olacak
Tüm dünyada, liberica algıları değişmeye ve gelişmeye başlıyor. Geçen yıl, Borneo özel libericaya odaklanan ilk Kahve Sempozyumu’nu düzenledi ve hatta bir liberica kavurma yarışması düzenledi.
Arabica’da olduğu gibi, özel veya yüksek kaliteli liberica üretmenin de zahmetli olabileceğini belirtiliyor. Liberica ile ilgili olumsuz çağrışımların üstesinden gelmenin tek yolu, özel kahve severler için özel liberica tatma fırsatına sahip olmaktır.
Bunun gerçekleşmesi için, son teknoloji özel kahve kavurucularının, özel protokoller altında üretilen liberica kahvelerini tekliflerine dâhil etmesi gerekiyor.
Bu, bazı üçüncü dalga kavurmacılar ve kafeler için özellikle ilgi çekici olabilir, özellikle de daha nadir, daha alışılmışın dışında çeşitler ve süreçlerle daha fazla ilgilenenler için yeni bir soluk getirebilir.
Üreticiler için liberica çok çeşitli avantajlara sahiptir. Hastalık ve zararlılara karşı direncinin yanı sıra, diğer ürünler arasında iyi yetişir ve çiftçilerin ek istikrar için yetiştirdiklerini çeşitlendirmelerine olanak tanır.
Bunu da okumak isteyebilirsiniz. Kahve Çeşitleri (Varyeteler) Tek Rehber
Ayrıca, iklim değişikliği, Arabica bitkilerinin yetiştirilmesi için uygun olan kesin sıcaklık gereksinimlerine sahip olan arazilerin çoğunun kullanılamaz hale gelmesi anlamına geliyor. Bu alanlardaki üreticiler için daha sağlam bir ürüne yatırım yapmak tek seçenek olabilir. Liberica, bazı alanlarda Robusta’dan daha dayanıklı olduğunu bile kanıtlamıştır – kök sistemi daha derine iner ve bir dizi farklı toprak türünde büyüyebilir.
Sektörü topluca ileriye taşımak istiyorsak, yetiştirdiğimiz çeşitler ve bitkiler arasındaki çeşitlilik önemlidir. Kahve üreticileri ve bir bütün olarak tedarik zinciri için daha geniş sürdürülebilirliğe yönelik bir başka adımdır.
Liberica’nın benzersiz fincan profili, yüksek esnekliği ve köklü geçmişi onu hem üreticiler hem de tüketiciler için ilgi çekici yeni bir seçenek haline getiriyor. Sorunlar ve endişeler çağında, bu nadir bir fırsat olabilir. Ancak çözüm olup olmayacağı henüz belli değil.
